Narzędzia tłumacza

Ze słowników dostępnych w Internecie korzysta prawdopodobnie każdy tłumacz. O ich zaletach nie trzeba nikogo przekonywać, nie będę więc o tym pisał. Nie będę też wymieniał najlepszych, bo każdy ma na ten temat własne zdanie. Moją obsesją jest unikanie zbędnej straty czasu i dlatego w tym miejscu skupię się na tym, jak korzystać z nich w sposób możliwie najbardziej efektywny. Czy można przeszukiwać więcej niż jeden słownik na raz? Okazuje się, że można. Dostępne są programy, które to umożliwiają, a jednemu z nich — GoldenDict — chciałbym poświęcić kilka zdań.

GoldenDict to darmowy program dostępny na licencji GNU GPLv3, który służy do przeszukiwania słowników — zarówno internetowych, jak i zapisanych lokalnie na komputerze użytkownika. Przeszukiwane słowniki internetowe trzeba skonfigurować w opcjach programu GoldenDict, a po skonfigurowaniu można je podzielić na grupy słowników przeszukiwanych jednocześnie. Program jest stale rozwijany i wciąż pojawiają się nowe funkcje oraz opcje, za którymi nie nadąża tłumaczenie, dlatego na zrzutach ekranu widoczne są także nieprzetłumaczone elementy interfejsu.

Słowniki (oraz wszystkie inne źródła danych dla programu) konfiguruje się w oknie dialogowym Słowniki, które jest wywoływane po wybraniu opcji Edycja > Słowniki z menu głównego programu (ewentualnie można podczas pracy w oknie głównym programu nacisnąć przycisk F3). W oknie dialogowym Słowniki należy przejść na kartę Witryny sieci Web.

Definicja słownika składa się z czterech pól:

• Włączone — decyduje o tym, czy skonfigurowany słownik jest uwzględniany podczas przeszukiwania
• As link — określa sposób wyświetlania zawartości słownika w oknie programu GoldenDict (lepiej pozostawić ustawienie domyślne, czyli zaznaczone pole wyboru)
• Nazwa — dowolnie wybrana przez użytkownika
• Adres — adres URL umożliwiający wyszukanie słowa w słowniku

Pole Adres jest najważniejsze, ale i najbardziej kłopotliwe, gdyż nie wystarczy wpisanie po prostu adresu URL witryny. Zawartość tego pola należy określić indywidualnie dla każdego słownika, który ma być przeszukiwany za pomocą GoldenDict. Jak to zrobić, pokażę na przykładzie popularnego słownika internetowego Merriam-Webster.

Po przejściu do witryny tego słownika w pasku adresu przeglądarki widoczny jest adres URL https://www.merriam-webster.com/.

Wpisanie tego adresu URL w polu Adres jest niewystarczające. W celu określenia właściwego adresu należy wyszukać w danej witrynie dowolne słowo. W tym przykładzie wyszukam słowo „example”. Po jego wpisaniu w polu wyszukiwania i naciśnięciu klawisza Enter na ekranie pojawia się objaśnienie. W tym momencie nie jest ono interesujące. Interesująca jest zawartość paska adresu:

Zawartość paska adresu to: https://www.merriam-webster.com/dictionary/example. Na szczęście występuje tam słowo wpisane w polu wyszukiwania. Oznacza to, że w polu Adres definicji słownika należy wpisać tekst:

https://www.merriam-webster.com/dictionary/%GDWORD%

Można powiedzieć, że ciąg znaków %GDWORD% to zmienna, którą program GoldenDict każdorazowo zastępuje wyszukiwanym słowem.

Kiedy już wiadomo, jaki jest właściwy adres URL, wystarczy na karcie Witryny sieci Web w oknie dialogowym Słowniki kliknąć przycisk Dodaj… i wypełnić puste pola u dołu listy witryn w sposób zaproponowany poniżej.

W tym miejscu warto dodać, że ten sam adres (z drobną modyfikacją) można wykorzystać także w programie xbench. Jedyna różnica polega na zastąpieniu ciągu znaków %GDWORD% łańcuchem %s. Adres ten wpisuje się w kolumnie URL Template na karcie Internet w oknie dialogowym Settings. Dostęp do tej karty najłatwiej uzyskać, wybierając w xbench opcję Internet > Define Links. W przypadku słownika Merriam-Webster adres ten ma postać:

https://www.merriam-webster.com/dictionary/%s

Niestety nie wszystkie witryny słowników internetowych zachowują się tak przyjaźnie. Mam tu na myśli, że nie zawsze odpowiedni adres pojawia się w pasku adresu przeglądarki. W takim nieprzyjaznym przypadku prawdopodobnie nie da się z takich słowników korzystać za pomocą GoldenDict. Niektóre z nich można czasem „ugryźć” w inny sposób, jednak wraz z rozwojem technologii internetowych staje się to coraz trudniejsze :(